Özet
Günümüzde futbol ekonomisi devasa bir boyuta ulaşmış ve futbolun sadece futbol olmadığı gözle görülür bir noktaya gelmiştir. Bu çalışma ile, dünyada 1970’lerde yaşanan neoliberal dönüşümün, futbolu ticari ve endüstriyel bir olgu haline getirdiği iddialarının değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Futbolun dönüşümü de Şampiyonlar Ligi gibi ticari/endüstriyel yönü ağır basan bir organizasyonun düzenlenmesine zemin hazırlamıştır. Gelinen noktada, futbolda büyük sponsorların ve reklamverenin varlığıyla birlikte, günümüz futbolunda özellikle Şampiyonlar Ligi gibi büyük organizasyonlarda eşit ve adil bir sportif rekabetin kendine yeterli bir yer bulamadığına yönelik eleştiriler de yükselmektedir. Araştırma konusu tarihsel bir perspektiften ele alınmıştır. Çalışmada öncelikle neoliberalizmden ve futbolu nasıl dönüştürdüğünden söz edilmiştir. Ardından, futboldaki dönüşümde başı çeken ülke olarak İngiltere örneği incelenmiş ve son olarak neoliberal endüstriyel futbolun sembolü Şampiyonlar Ligi üzerinde durulmuştur.
Referanslar
Aba, A. (2021, Nisan 25). “Bildiğimiz Futbolun Sonu”, https://www.birgun.net/haber/bildigimiz-futbolun-sonu-342516
Aktan, U. (2021, Aralık 21). “FIFA’nın planlarına göre 2 yılda bir Dünya Kupası ile fazladan 3.3 milyar sterlin gelir elde edilecek”, https://www.goal.com/tr/haber/fifa-nin-planlarina-gore-2-yilda-bir-dunya-kupasi-ile-fazladan-3-/bltfda665335d300460
Aktükün, İ. (2010). Futbolun Siyasi Tarihine Kenar Notları, Cogito Dergisi, Sayı 63, 8-26.
Carr, E. H. (2015). Yirmi Yıl Krizi 1919-1939. (C. Cemgil, Çev.)., İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
DW Türkçe, (2021, Mayıs 6). “1992-Modern Futbolun Doğduğu Yıl”, https://www.dw.com/tr/1992-modern-futbolun-do%C4%9Fdu%C4%9Fu-y%C4%B1l/video-57173000.
Galeano, E. (2014). Gölgede ve Güneşte Futbol. (E. Önalp & M. N. Kutlu, Çev.). İstanbul: Can Yayınları.
Gökaçtı, M.A. (2008). Bizim İçin Oyna, Türkiye’de Futbol Ve Siyaset. İletişim Yayınları.
Harvey, D. (2015). Neoliberalizmin Kısa Tarihi. (A. Onacak, Çev.). İstanbul: Sel Yayınları.
Irak, D. (2013). Hükmen Yenik! (Türkiye’de ve İngiltere’de Futbolun Sosyopolitiği). Evrensel Basım Yayın.
Koray, S. (2018, Ocak 1). “Çürüyen Kapitalizmin Eşliğinde Ticarileşen Futbol”, https://marksist.net/suphi-koray/curuyen-kapitalizmin-esliginde-ticarilesen-futbol Erişim Tarihi: 15.04.2022.
Köymen, O. (2014). Sermaye Birikirken Osmanlı, Türkiye, Dünya. İstanbul: Yordam Kitap.
McGill, C. (2006). Futbolun Karhanesi. (C. Cemgil, Çev.). İthaki Yayınları.
NTVSpor, (2021, Mayıs 26). “Şampiyonlar Ligi, Avrupa Ligi ve Konferans Ligi'nin para ödülleri açıklandı” https://www.ntvspor.net/futbol/sampiyonlar-ligi-avrupa-ligi-ve-konferans-ligi-nin-para-odulleri-aciklandi-60ad7f975dcdfe193808b126
Talimciler, A. (2016). Endüstriyel Sporun/Futbolun Geleceği. Sosyoloji Dergisi, Armağan Sayısı, 167-184.
TR.Wikipedia.org, (2022, Mart 10). “UEFA Şampiyonlar Ligi finalleri listesi”, https://tr.wikipedia.org/wiki/UEFA_%C5%9Eampiyonlar_Ligi_finalleri_listesi
Yiğit E. & Şişman, M. (2019). Neoliberal Dönemde Uluslararası Futbolcu Hareketliliği. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 10(1), 81-93.
Yücel, R. (2010). Neo-Liberal Çağda Futbolun Yaşadığı Yapısal Dönüşüm. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License ile lisanslanmıtır.
Telif Hakkı (c) 2022 TAM Akademi Dergisi